Türkiye’nin Lojistikte Kaybolan Milyonları Boş Dönüş Sorunu

Türkiye’nin ihracat yolculuğunda en büyük görünmez kayıplardan biri, boş dönüş sorunu. Karayolu taşımacılığında yapılan seferlerin önemli bir kısmı dönüş yükü bulunamadığı için boş gerçekleştiriliyor. Bu sadece lojistik firmalarının değil, ihracatçının da cebinden çıkan ek maliyet ve ülke ekonomisi için ciddi bir döviz kaybı anlamına geliyor.

Sorunun Boyutu

• Türkiye’den Avrupa’ya yapılan karayolu taşımalarında araçların yaklaşık %25-30’u dönüş yükü bulamadan geri dönüyor.

• Uluslararası raporlara göre bu durumun ülke ekonomisine yıllık maliyeti milyonlarca dolar.

• Yalnızca maliyet değil, aynı zamanda karbon emisyonlarının artması ve sürdürülebilirlik hedeflerinin gerilemesi gibi çevresel zararlar da söz konusu.

Nedenler

1. İhracat – İthalat Dengesi

    Türkiye, ihracatta güçlü fakat ithalatta daha sınırlı hacimlere sahip. Bu da özellikle Avrupa’dan dönüşte yük bulunmasını zorlaştırıyor.

2. Dijitalleşme Eksikliği

    Araç ve yük eşleştirme platformları yetersiz, çoğu taşımacı hala telefon ve bireysel ilişkiler üzerinden ilerliyor.

3. İşbirliği Kültürü Eksikliği

    Lojistik firmaları ortak hareket etmek yerine parçalı bir yapı içinde çalışıyor. Bu da boş dönüşlerin önüne geçmeyi zorlaştırıyor.

Öneriler

• Dijital Platformlar

   Yük ve araç eşleştirme yazılımlarının yaygınlaştırılması, forwarder ve taşıyıcıların tek ekosistem üzerinden buluşturulması.

• Ortak Yük Havuzları

   Forwarderlar arasında kurulacak işbirlikleri ile boş dönüşlerin en aza indirilmesi.

• Politika ve Anlaşmalar

  Avrupa ile ikili taşımacılık anlaşmalarında dönüş yükünü kolaylaştıracak düzenlemeler yapılması.

• Yeşil Lojistik

   Boş dönüşlerin azaltılması sadece maliyet değil, aynı zamanda karbon emisyonlarının düşürülmesi anlamına geliyor. Bu da Türkiye’nin sürdürülebilir lojistik hedefleri için kritik.

Bugün lojistikte kaybolan milyonlar, aslında yarın Türkiye’nin ihracat rekabet gücünü azaltıyor. Çözüm, akılcı, işbirlikçi ve dijitalleşmeye açık bir lojistik ekosisteminden geçiyor.

Türkiye’nin lojistikteki potansiyeli büyük. Yeter ki bu potansiyeli boşa değil, dolu dönüşlerle değerlendirelim.